Türkiye’nin doğusunda kurulan ilk üniversite olan Atatürk Üniversitesi, adını ve kuruluş fikrini Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ten almıştır.

Atatürk, 1 Kasım 1937 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yasama yılı açılış konuşmasında, ülkenin eğitim ve kalkınma politikalarının yalnızca batı bölgeleriyle sınırlı kalmaması gerektiğini vurgulamış ve şu ifadeyi kullanmıştır:

“Doğu vilayetlerimizde de bir üniversite kurulması gereklidir.”

Bu söz, Cumhuriyet’in eğitimde fırsat eşitliği ve bölgesel kalkınma hedeflerinin somut bir göstergesi olarak değerlendirilmiştir.