Kuruluş: Sosyal Bilimler Enstitüsü, 20 Temmuz 1982 tarih ve 17760 Sayılı Resmi Gazete`de yayınlanan 41 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü`ne bağlı olarak teşekkül etmiş, Yükseköğretim Kurulu`nun 18 Ekim 1982 tarihli toplantısında aldığı kararla resmen kurulmuştur.  Gelişim: Enstitü 1982-1983 Öğretim Yılında; Fen-Edebiyat Fakültesi: Arkeoloji ve Sanat Tarihi, Batı Dilleri ve Edebiyatları, Coğrafya, Doğu Dilleri ve Edebiyatları, Felsefe, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı; İlahiyat Fakültesi: İslam Medeniyeti ve Sosyal Bilimler, Kelam ve İslam Felsefesi, Tefsir ve Hadis Bölümlerinde 8 doktora öğrencisi ile öğretime başlamıştır. Önceki yönetmeliklere göre fakültelerde doktora çalışmalarını sürdüren 115 doktora öğrencisi Enstitüye devredilmiştir.