Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü

13. TÜRKTAY TOPLANTISINA KATILDIK

13. TÜRKTAY, “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Atıktan Ham Madde ve Enerji Üretiminin Finansmanı, İklime Etkileri ana temasıyla 18-19 Ekim’de Ankara Hilton-SA’ da yoğun katılımla gerçekleşti. İki gün süren programda panellerin oturum isimleri, sahne tasarımı ve daha pek çok şey Cumhuriyeti’nin 100. yılı vurgusunu hissettirdi.

13. TÜRKTAY platformu Yürütme Kurulu Başkanı M. Galip Tekiner, T.C. Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Hakkı Karabörklü ve T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Recep Akdeniz’in açılış konuşmalarıyla başlayan programda protokole verilen kırmızı renkli pikaplar ve Atatürk’ün en sevdiği şarkılardan oluşan plak büyük beğeni topladı.

Hakkı KARABÖRKLÜ “Günümüz modern toplumunun tüketim alışkanlıkları, gelişen teknoloji ve nüfus artışıyla birlikte artan üretim, ortaya çıkan atık miktarının giderek artmasına neden olmakta. Atıkların kaynağında toplanamaması, toplanan atıkların bir kısmının yakılması veya açık havadaki çöplüklerde biriktirilmesi, çevreye zararlı gazların atmosfere karışmasına neden oluyor; bunlardan sızan zararlı kimyasal maddeler içme sularını kirletiyor ve bu böyle sürüp gidiyor.” dedi.

BM verilerine göre dünyada yaklaşık 2,24 milyar ton belediye atığı üretilmekte ve bunun sadece %55’inin uygun koşullarda yönetildiğini vurgulayan T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Recep Akdeniz, “Her yıl yaklaşık 931 milyon ton gıda kaybı veya israfı yaşanmakta ve 14 milyon ton kadar plastik atık ekosisteme karışmaktadır. Ülkemizde ise 2020 yılında oluşan belediye atık miktarı 32,3 milyon tondur. Ulusal atık yönetimi ve Eylem Planı’nda Ülkemizin atık karakterizasyonu çalışılmış olup toplanan atıkların yaklaşık %50’sinin organik, %25’inin ise plastik, cam, kağıt, ve metalden oluştuğu belirlenmiştir. Atıklarımızın çok büyük kısmı değerlendirilebilir, yani geri kazanılarak hammadde olabilecek, yeni ürünlere dönüştürülecek nitelikte atıklar olduğu görülmektedir. Mevcut sınırlı kaynaklar üzerindeki baskıları hafifletmek için israfı önlemek daha önemli hale gelmektedir. Ülkemizin yeşil kalkınma alanındaki vizyonuna katkı sağlamada ve 2053 iklim nötr hedefine ulaşmasında sıfır atık hedefine ulaşılması ve döngüsel ekonomiye geçişin sağlanmasını oldukça önemli ve öncelikli olarak görüyoruz.”

13. TÜRKTAY Platformu Yürütme Kurulu Başkanı M. Galip Tekiner  “Özellikle simbiyotik endüstri yaklaşımının geliştirilmesi iklim değişikliği ile mücadelede ve karbon azaltım politikalarımızda büyük önem göstermektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan sanayimizin birçok hammadde ve özellikle kritik hammaddeye ihtiyacı vardır. Bu nedenle; simbiyotik endüstri yaklaşımı ile bir sanayinin atığının diğer bir sanayiye hammadde veya enerji olması aynı zamanda ülke olarak iklim konferansında vermiş olduğumuz %41 azaltım taahhüdü için son derece önemlidir. Bu konuda Türkiye olarak doğru atık yönetimi ile atıktan elde edilen yakıt ve hammaddeler ile çok büyük ivme kazanacağı fırsatının hepimiz farkında olmalıyız. Ülkemizin 2053 sıfır emisyon hedefleri doğrultusunda (AYM) Atıktan Türetilmiş Yakıt kaynaklarına ulaşma noktasında, özellikle enerji sorunu yaşadığımız bu günlerde daha fazla üzerinde durmalı, kayıt dışı atık ticaretine engel olunmalı, atıkları enerjiye çeviren tesislerin atık hammaddesine ulaşmasını öncelikle ülke içinden, gerektiğinde ise nitelikli ve kontrollü atık ithalatı ile yurt dışından desteklemeliyiz.”

Kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra özel sektör temsilcilerinin ön saflarda yer aldığı ve 500 kişilik rekor bir katılımla gerçekleşen 13. TÜRKTAY’ da, 100 yıllık güçlü bir cumhuriyete sahip olan Türkiye’nin enerji, ham madde, yeşil dönüşüm gibi konularda güçlenirken, uluslararası alanda sahip olacağı avantaj, atık yönetiminde güçlenmiş bir Türkiye’nin yakalayacağı üstünlük vurgulandı.

Benli Recycling Group Şirketinde Yönetim Kurulu Başkanı Ömer BENLİ “Bilindiği üzere atıklar stratejik hammaddedir. Hammadde ve enerji konusunda dünya pozisyon alırken, enerji ve hammadde açığına çözüm olması önceliğinden hareketle, atıkların etkin yönetilmesi Türkiye için kritik ve stratejik bir nitelik taşımaktadır. 2022 yılında Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan Cumhuriyet tarihinin en önemli ekonomik hamlelerinden biri olarak açıklanan, Cumhurbaşkanlığı tarafından uluslararası yeni ekonomik model benimsenen “Yeşil Ekonomi” ye dayandırılarak açıklanan “Yeşil Kalkınma” hamlesinin başarıya ulaşabilmesi ve buna bağlı makro düzeyde politikalar hazırlanırken ülkedeki atık yönetim potansiyeli göz önünde  bulundurulmalıdır. İklim değişikliğiyle mücadelede başarı yakalanması, emisyon oranlarının aşağıya çekilmesi, atıkların bütünsel bir ağ içinde yönetilmesini, ekonomiye ve sanayiye kazandırılmasını zorunlu kılmaktadır.”

İZAYDAŞ Genel  Müdürü Muhammed SARAÇ” Stratejik planlar, eylem ve diğer rehber dökümanlar hazırlanırken yerli akademisyen, STK ve Sektörün işin içine daha çok sokulmasını önemsiyoruz. Hatta sadece yerel paydaşlarla çalışmasını tercih ederiz. Zira artık “stratejik bir kaynak” olan atıklar hakkında dış kaynaklı oluşumlarla tüm bilgilerimizi paylaşmak çok uygun görünmüyor. Çok yakın gelecekte bu bilgiler aleyhimize bile kullanılabilir. Herkesin bildiği gibi sektörde ciddi yatırım potansiyeli var. Ama özellikle tehlikeli atık tarafında yeterli ve net veri olmaması yatırım iştahını azaltmaktadır. Bu konuda güzel ve doğru verilerin toplanması ve şeffaf ve tutarlı biçimde paylaşılması kritik öneme sahiptir.”

Ayrıca panellerde, enerji, atik yönetimi, demir çelik, alümiyum, çimento ve daha pek çok endüstrinin önemli is kolunun yöneticileri, hangi sektörde faaliyet gösterilirse gösterilsin; çevre, atik yönetimi her sektörün hassasiyetle yaklaşması ve çalışmalarında on plana çıkarması gerektiği kanısında buluştu.

İki gün süren etkinliğin sonunda GRUP E Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı TÜRKTAY Kurucusu Türkay Özgür, 14. TÜRKTAY’ın tarihlerini 16-17 Ekim 2024 olarak açıkladı. Türkay Özgür, “2024’te gerçekleştirilecek olan 14. TÜRKTAY hem organizasyonel anlamda hem de etki bakımından çok daha güçlü olacak.” dedi.

TBMM Çevre Komisyonu Başkan Vekili Sn. Muhammet Müfit AYDIN ile ÇSUAM Müdürümüz ve KTAK Koordinatörümüz Sn. Prof. Dr. Zeynep CEYLAN’ Devlet yeni bütçe oluştururken çevresel faaliyet ve atık yönetim alanında kullanılmak üzere; Üniversitelere ayrı bir ek bütçe oluşturulması konusundaki tekliflerini iletti.